Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο διέταξε την Κυριακή πτήση της Ryanair στην οποία επέβαινε ένας σημαντικός μπλόγκερ – δημοσιογράφος της αντιπολίτευσης και κατευθυνόταν στη Λιθουανία, να προσγειωθεί στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, Μινσκ, και τον συνέλαβε κατά την αφίξή του, δήλωσαν αξιωματούχοι και ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Μέλη των δυνάμεων επιβολής του νόμου συνέλαβαν τον ακτιβιστή Ρόμαν Προτάσεβιτς, το όνομα του οποίου βρισκόταν σε κατάλογο καταζητουμένων μετά τις μαζικές διαδηλώσεις πέρυσι έπειτα από εκλογές τις οποίες ο Λουκασένκο ισχυρίστηκε ότι κέρδισε με μεγάλη διαφορά.
Το αεροπλάνο, που πετούσε πάνω από τη Λευκορωσία σε μια πτήση από την Αθήνα στο Βίλνιους, είχε σχεδόν φθάσει στη Λιθουανία όταν άλλαξε κατεύθυνση και συνοδεία μαχητικού οδηγήθηκε στο Μινσκ εν μέσω πληροφοριών ότι στο αεροσκάφος υπήρχαν εκρηκτικά, σύμφωνα με διαδικτυακό ιστότοπο εντοπισμού πτήσεων και το BelTA.
Δεν βρέθηκαν εκρηκτικά, ανέφερε το BelTA.
Το τμήμα για τον έλεγχο του οργανωμένου εγκλήματος στη Λευκορωσία ανέφερε επίσης πως ο Προτάσεβιτς συνελήφθη αλλά στη συνέχεια διέγραψε τη δήλωση από το κανάλι του στο Telegram.
Ο Λουκασένκο διέταξε προσωπικά το πολεμικό αεροσκάφος να συνοδεύσει το Μπόινγκ της Ryanair στο Μινσκ, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων BelTA.
Ο Λουκασένκο, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 1994, ξεκίνησε μια βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων του 2020. Περίπου 35.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί από τον περασμένο Αύγουστο, σύμφωνα με οργανώσεις για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεκάδες έχουν καταδικαστεί σε ποινές φυλάκισης. Οι αρχές λένε ότι έχουν ανοίξει περισσότερες από 1.000 ποινικές υποθέσεις.
Εκπρόσωπος της αρχής λιθουανικού αεροδρομίου δήλωσε στο Reuters πως το αεροπλάνο, που είχε προγραμματιστεί να προσγειωθεί στο Βίλνιους στις 14:00 ώρα Ελλάδας, εξετράπη για το Μινσκ λόγω διαφωνίας ανάμεσα στο πλήρωμα και έναν επιβάτη.
Το αεροσκάφος αναμένεται να φθάσει από το Μινσκ στο Βίλνιους στις 18:00 ώρα Ελλάδας, είπε η εκπρόσωπος.
Ο Προτάσεβιτς είναι ένας από τους ιδρυτές της αντιπολιτευόμενης υπηρεσίας ειδήσεων NEXTA, ένα κανάλι στο Telegram που έχει γίνει μια από τις κύριες πηγές ειδήσεων για τις διαδηλώσεις στη Λευκορωσία. Είναι εχθρικό προς τον Λουκασένκο και βοηθά στον συντονισμό διαδηλώσεων.
Η αντιπολιτευόμενη πολιτικός Σβετλάνα Τιχανούσκαγια, η κύρια αντίπαλος του Λουκασένκο στις τελευταίες εκλογές, δήλωσε πως οι λευκορωσικές αρχές «έθεσαν σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών που επέβαιναν στο αεροσκάφος και του συνόλου της πολιτικής αεροπορίας προκειμένου να τιμωρήσουν τον άνθρωπο που ήταν ένας από τους υπευθύνους του μεγαλύτερου ανεξάρτητου καναλιού της Λευκορωσίας στο Telegram».
Δριμεία αντίδραση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, μέσω ανάρτησης του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με την απόφαση της ηγεσίας της Λευκορωσίας να διατάξει την αναγκαστική προσγείωση αεροσκάφους της Ryanair που εκτελούσε την πτήση Αθήνα – Βίλνιους στο Μινσκ, προκειμένου να συλλάβει δημοσιογράφο, που πρόσκειται στην αντιπολίτευση της χώρας.
Συγκεκριμένα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρει στην ανάρτηση του στο twitter:
«Η αναγκαστική προσγείωση ενός επιβατικού αεροπλάνου, προκειμένου να τεθεί υπό κράτηση ένας δημοσιογράφος είναι μία άνευ προηγουμένου σοκαριστική ενέργεια. Απαιτούμε την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών. Το αυριανό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να ανταποκριθεί στην ανάγκη να κλιμακωθεί η πίεση στη Λευκορωσία. Αρκετά».
The forced landing of a commercial plane to detain a journalist is an unprecedented, shocking act. We demand all passengers’ immediate release. Tomorrow’s #EUCO must address the need to step up pressure on Belarus. Enough is enough.
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) May 23, 2021
«Το υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους Ευρωπαίους εταίρους αναφορικά με το αεροσκάφος που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους και προέβη σε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ», αναφέρει σε ανάρτηση στο twitter το υπουργείο Εξωτερικών.
«Πρωταρχικό μας μέλημα η ασφάλεια όλων των επιβατών», προσθέτει.
Το ΥΠΕΞ βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους Ευρωπαίους εταίρους αναφορικά με το αεροσκάφος που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους και προέβη σε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ. Πρωταρχικό μας μέλημα η ασφάλεια όλων των επιβατών.
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) May 23, 2021
Τηλεφωνική συνομιλία με τον Λιθουανό υπουργό Εξωτερικών Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις (Gabrielius Landsbergis) είχε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Ο κ. Λαντσμπέργκις τον ενημέρωσε για τις συνθήκες υπό τις οποίες έγινε η αναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους της Ryanair στο Μινσκ και για τις προσπάθειες που καταβάλλει η λιθουανική πλευρά για τη μεταφορά των επιβατών στο Βίλνιους, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση του υπουργείου Εξωτερικών στο twitter.
«Αμφότεροι τόνισαν την ανάγκη για την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών και ότι θα συνεχίσουν να συντονίζουν τις προσπάθειες τους και στο πλαίσιο της ΕΕ», σημειώνει.
Επίσης τον ενημέρωσε για τις προσπάθειες που καταβάλλει η Λιθουανική πλευρά για την μεταφορά των επιβατών στο Βίλνιους.Αμφότεροι τόνισαν την ανάγκη για την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών και ότι θα συνεχίσουν να συντονίζουν τις προσπάθειες τους και στο πλαίσιο της ΕΕ (2/2)
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) May 23, 2021
Ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα απαίτησε σήμερα η Λευκορωσία να απελευθερώσει τον Λευκορώσο ακτιβιστή της αντιπολίτευσης Ρόμαν Προτάσεβιτς ο οποίος επέβαινε σε ένα αεροπλάνο με προορισμό το Βίλνιους το οποίο όμως εξετράπη της πορείας του για να προσγειωθεί στο Μινσκ.
Η εμπορική πτήση της Ryanair έλαβε εντολή να προσγειωθεί «με τη βία», ανέφερε ο πρόεδρος σε δήλωση που εστάλη μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
«Καλώ τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ να αντιδράσουν αμέσως στην απειλή που έθεσε στη διεθνή πολιτική αεροπορία το καθεστώς της Λευκορωσίας. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβει αμέσως βήματα ώστε αυτό να μην επαναληφθεί», ανέφερε ο Λιθουανός πρόεδρος.
Υποσχέθηκε ότι θα συζητήσει το θέμα την, Δευτέρα, σε μια σύνοδο κορυφής της ΕΕ.
Η προεδρική σύμβουλος Άστα Σκαϊσγκιράιτε είπε πως η επιχείρηση για την εκτροπή του αεροσκάφους που μετέφερε περίπου 170 ανθρώπους από 12 χώρες φαίνεται πως ήταν προσχεδιασμένη.
Όπως είπε οι λευκορωσικές μυστικές υπηρεσίες γνώριζαν ποιος επέβαινε στο αεροπλάνο, το οποίο αναγκάστηκε να προσγειωθεί με τη βοήθεια ενός μαχητικού MIG-29. Ο Προτάσεβιτς ζούσε στο Βίλνιους από τον Νοέμβριο, είπε η προεδρική σύμβουλος.
A Ryanair flight #FR4978 from Athens to Vilnius, diverted to Minsk in Belarus earlier today.https://t.co/rnUpiqOjch
— Flightradar24 (@flightradar24) May 23, 2021
According to reports in media a Belarus journalist, that was onboard the flight, was arrested after the diversion to Minsk. pic.twitter.com/MQyvXsDExM
Η Γερμανία ζήτησε από τη Λευκορωσία να δώσει «αμέσως» εξηγήσεις γιατί διέταξε ένα αεροσκάφος της Ryanair που κατευθυνόταν στη Λιθουανία να προσγειωθεί στο Μινσκ.
«Χρειαζόμαστε μια άμεση εξήγηση από την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την εκτροπή της πτήσης, που βρισκόταν εντός της ΕΕ, και τη φερόμενη σύλληψη ενός δημοσιογράφου», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο υφυπουργός Εξωτερικών Μίγκελ Μπέργκερ.
Σύμφωνα με την αντιπολίτευση της Λευκορωσίας, στο αεροσκάφος επέβαινε ο αντιφρονών μπλόγκερ Ρομάν Προτάσεβιτς, ο οποίος συνελήφθη στο αεροδρόμιο του Μινσκ.
We need an immediate explanation by the Government of #Belarus on the diversion of a Ryan Air flight within the EU to Minsk and the alleged detention of a journalist.
— Miguel Berger (@MiguelBergerAA) May 23, 2021
H ηγεσία της ΕΕ εκφράζει ανησυχία για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair από την Αθήνα προς το Βίλνιους και καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως τους επιβάτες της πτήσης.
Σε ανάρτησή του στο twitter, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ τονίζει:
«Ανησυχώ πολύ με τα όσα έχουν αναφερθεί για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ. Καλούμε τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσει αμέσως την πτήση και τους επιβάτες της. Η διερεύνηση του συμβάντος από το ICAO θα είναι απαραίτητη».
Very concerned regarding reports of a forced landing of #Ryanair flight in Minsk.
— Charles Michel (@eucopresident) May 23, 2021
We call on Belarus authorities to immediately release the flight and all its passengers.
An #ICAO investigation of the incident will be essential.
Λίγες ώρες αργότερα ο Σαρλ Μισέλ με ανακοίνωση τόνισε ότι, «το περιστατικό δε θα μείνει χωρίς συνέπειες» και συνέχισε λέγοντας, «Καταδικάζω με τον πιο ισχυρό τρόπο την αναγκαστική προσγείωση πτήσης της Ryanair στο Μινσκ της Λευκορωσίας, στις 23 Μαΐου 2021 και την αναφερόμενη κράτηση από τις αρχές της Λευκορωσίας του δημοσιογράφου Ρομάν Προτασέβιτς».
«Καλώ τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως τον κρατούμενο επιβάτη και να εγγυηθούν πλήρως τα δικαιώματά του. Οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν αύριο αυτό το άνευ προηγουμένου περιστατικό κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου».
Από την πλευρά της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τονίζει: «Είναι απολύτως απαράδεκτο να αναγκαστεί η πτήση της Ryanair από την Αθήνα προς το Βίλνιους να προσγειωθεί στο Μινσκ. ΟΛΟΙ οι επιβάτες πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν το ταξίδι τους στο Βίλνιους αμέσως και να διασφαλιστεί η ασφάλειά τους. Οποιαδήποτε παραβίαση των διεθνών κανόνων αεροπορικών μεταφορών πρέπει να έχει συνέπειες.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ τονίζει με ανάρτησή του στο twitter ότι παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις γύρω από την πτήση της Ryanair από την Αθήνα στο Βίλνιους. «Αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο», τονίζει ο Ζοζέπ Μπορέλ και προσθέτει: «Θεωρούμε υπεύθυνη την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την ασφάλεια όλων των επιβατών και των αεροσκαφών. ΟΛΟΙ οι επιβάτες πρέπει να μπορούν να συνεχίσουν το ταξίδι τους αμέσως».
We hold the government of Belarus responsable for the security of all passengers and the aircraft.
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) May 23, 2021
ALL passengers must be able to continue their travel immediately. (2/2)
Παράλληλα την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτασέβιτς ζητάει και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι.
«Παρακολουθώ στενά τις αναφορές για αναγκαστική προσγείωση πτήσης της Ryanair στο Μινσκ και της φερόμενης σύλληψης του ακτιβιστή και δημοσιογράφου Ρομάν Προτασέβιτς» σημειώνει ο κ. Σασόλι και προσθέτει:
«Χρειαζόμαστε άμεσες εξηγήσεις και πρέπει να απελευθερωθεί. Όλοι οι 171 επιβάτες και η πτήση πρέπει να απελευθερωθούν χωρίς καθυστέρηση».
«Ο δικτάτορας (Αλεξάντρ) Λουκασένκο έκανε πειρατεία σε πολιτικό αεροσκάφος της Ryanair που ταξίδευε μεταξύ δύο κρατών μελών της ΕΕ και συμμάχων του ΝΑΤΟ» υπογραμμίζει ο επικεφαλής της ΚΟ του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ.
Επισημαίνει ότι πρόκειται για «μια ασυγχώρητη πράξη κρατικής τρομοκρατίας. Πρέπει να αντιδράσουμε άμεσα και σταθερά. Πρόσθετες κυρώσεις θα πρέπει να εξεταστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».
Η Γαλλία κατήγγειλε την «απαράδεκτη» εκτροπή, από τις αρχές της Λευκορωσίας, ενός αεροσκάφους στο οποίο επέβαινε ένας Λευκορώσος αντιφρονών και ζήτησε να δοθεί μια απάντηση από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ.
«Η εκτροπή, από τις λευκορωσικές αρχές, μιας πτήσης της Ryanair είναι απαράδεκτη. Είναι αναγκαίο να δοθεί μια ισχυρή και ενιαία απάντηση των Ευρωπαίων», έγραψε στον λογαριασμό του στο Twitter ο υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν.
«Όλοι οι επιβάτες της πτήσης, μεταξύ των οποίων και οι πιθανοί Λευκορώσοι αντιπολιτευόμενοι, πρέπει να επιτραπεί χωρίς καθυστέρηση να φύγουν από τη Λευκορωσία», πρόσθεσε.
Η ΕΕ κάλεσε επίσης τη Λευκορωσία να επιτρέψει σε όλους τους επιβάτες να συνεχίσουν το ταξίδι τους, κάνοντας λόγο για «μια απολύτως απαράδεκτη ενέργεια» εκ μέρους του Μινσκ.
Le détournement par les autorités biélorusses d’un vol de @Ryanair est inacceptable. Une réponse ferme et unie des Européens est indispensable. Tous les passagers de ce vol, dont les opposants biélorusses éventuels, doivent être autorisés sans délai à quitter la #Biélorussie.
— Jean-Yves Le Drian (@JY_LeDrian) May 23, 2021
Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Ντόμινικ Ράαμπ προειδοποίησε τον Λευκορώσο πρόεδρο Αλεξάντρ Λουκασένκο ότι θα υπάρξουν «σοβαρές συνέπειες» μετά την εκτροπή του αεροσκάφους της εταιρείας Ryanair στο Μινσκ.
«Η Βρετανία ανησυχεί για τις πληροφορίες που κάνουν λόγο για τη σύλληψη του δημοσιογράφου του @nexta_tv Ρομάν Προτασέβιτς και τις συνθήκες που οδήγησαν το αεροπλάνο του να προσγειωθεί στο Μινσκ. Θα συντονιστούμε με τους συμμάχους μας. Αυτή η παράλογη ενέργεια του Λουκασένκο θα έχει σοβαρές συνέπειες», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας.
The UK is alarmed by reports of the arrest of @nexta_tv journalist Roman Protasevich & circumstances that led to his flight being forced to land in Minsk. We are coordinating with our allies. This outlandish action by Lukashenko will have serious implications.
— Dominic Raab (@DominicRaab) May 23, 2021
Το ΝΑΤΟ χαρακτήρισε «σοβαρό και επικίνδυνο συμβάν» την αναγκαστική προσγείωση ενός αεροσκάφους της Ryanair στο αεροδρόμιο του Μινσκ, τονίζοντας ότι απαιτείται διεθνής έρευνα για το επεισόδιο αυτό.
«Οι λευκορωσικές αρχές πρέπει να διασφαλίσουν την ασφαλή επιστροφή του πληρώματος και όλων των επιβατών στο Βίλνιους», ανέφερε ένας εκπρόσωπος της Συμμαχίας.
«Παρακολουθούμε στενά την εξαναγκαστική προσγείωση στη Λευκορωσία του αεροπλάνου της Ryanair που πετούσε από την Αθήνα για το Βίλνιιους και την καταγγελόμενη κράτηση του αντιπολιτευόμενου Ρομάν Προτασέβιτς», πρόσθεσε.
Tην άμεση και σκληρή αντίδραση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών ζητεί ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ντόναλντ Τουσκ αναφερόμενος στο γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο φέρεται να διέταξε την αναγκαστική προσγείωση αεροσκάφους που εκτελούσε την πτήση Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ και τη σύλληψη του ακτιβιστή Ραμάν Προτασέβιτς.
«Ο Λουκασένκο έχει γίνει απειλή όχι μόνο για τους πολίτες του αλλά και για τη διεθνή ασφάλεια» ανέφερε ο Ντόναλντ Τουσκ και προσέθεσε ότι «η πράξη της κρατικής τρομοκρατίας απαιτεί άμεση και σκληρή αντίδραση όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών».
«Ο δικτάτορας Λουκασένκο έκανε πειρατεία σε πολιτικό αεροσκάφος της Ryanair που ταξίδευε μεταξύ δύο κρατών μελών της ΕΕ και συμμάχων του ΝΑΤΟ» υπογραμμίζει ο επικεφαλής της ΚΟ του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ.
Επισημαίνει ότι πρόκειται για «μια ασυγχώρητη πράξη κρατικής τρομοκρατίας. Πρέπει να αντιδράσουμε άμεσα και σταθερά. Πρόσθετες κυρώσεις θα πρέπει να εξεταστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ