MENU
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Περί ευθύνης
Στους αρχαίους Έλληνες, ειδικά κατά την περίοδο της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, ευθύνη (εύθυνα: ισιώνω κυριολεκτικά, τιμωρώ μεταφορικά) ήταν η θεσμοθετημένη λογοδοσία των αξιωματούχων (σ.σ.: Οι επιφορτισμένοι με την «ευθυγράμμιση» σε περίπτωση παρεκτροπής ήταν οι «Εύθυνοι» ενώ οι ελεγχόμενοι ήταν οι «υπεύθυνοι». Όσοι εξαιρούνταν από τη διαδικασία ήταν οι «ανυπεύθυνοι» ή «ανεύθυνοι»). Πέραν όμως από αυτή, τη θεσμοθετημένη λογοδοσία, η οποία αφορούσε κυρίως ζητήματα οικονομικά, κάθε πολίτης την περίοδο εκείνη είχε μέσα του βαθιά ριζωμένη την έννοια και το καθήκον της πολιτικής ευθύνης.
Ο Αριστοτέλης, το κληροδότημά του και η οφειλόμενη χάρις
Στο ερώτημα «ποιο δρόμο να ακολουθήσω;» ή «τι πρέπει να πράξω;» έχουν κατά καιρούς δοθεί ποικίλες απαντήσεις. Πριν από τον Αριστοτέλη (αλλά και μετά από αυτόν) οι περισσότερες εξ αυτών ήταν πάνω κάτω της μορφής: «κάνε αυτό που προστάζει ο θεός, ή εκείνο που επιβάλλει η φύση, ή ό, τι απαιτεί η στιγμή». Ο Αριστοτέλης ήταν ο πρώτος που μεθοδικά και τεκμηριωμένα μας προτείνει να κάνουμε αυτό που συνάδει με την λογική μας φύση. Συγκεκριμένα, στο ερώτημα «τι πρέπει να πράξω;» απαντά: «Κάνε αυτό που θα επέλεγε ο ενάρετος άνθρωπος». Και ποιος είναι αυτός; «Εκείνος που διακρίνεται από τις αρετές». Και τι είναι πάλι ετούτες; «Γνωρίσματα του χαρακτήρα που μας οδηγούν στην ευδαιμονία».
Ακαδημία Αθηνών: Μοναδικό ταξίδι στο χρόνο, στην εποχή του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη
Ακαδημία Αθηνών: Μοναδικό ταξίδι στο χρόνο, στην εποχή του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη
Ουμπέρτο Έκο, Το ρόδο και το γέλιο
Ας ξαναδιαβάσουμε σήμερα Το Όνομα του Ρόδου για να θυμηθούμε ότι οι τρελάρες που θα έφταναν να σκοτώσουν για ένα βιβλίο με θέμα την κωμωδία, το γέλιο και την ευχαρίστηση (αυτή είναι η αστυνομική πλευρά της πλοκής του μυθιστορήματος) δεν ανήκουν αποκλειστικά σε μια και μόνη θρησκεία. Ας διαβάσουμε Τα όρια της ερμηνείας για να δούμε τι σημαίνει να είναι κανείς ένας πραγματικά εμβριθής λόγιος που θα μας πάρει από το χέρι να μας καθοδηγήσει με τον ενθουσιασμό ενός έφηβου παππού. Αλλά κυρίως για να καταλάβουμε τούτο το στοιχειώδες: οι (εξάλλου απολαυστικές κάποτε) ασυνταξίες διαφόρων ηρώων της ποπ κουλτούρας δεν είναι το αδιάψευστο σημάδι της παρακμής του σύγχρονου πολιτισμού.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ